Şangay Beşlisi nedir, hangi ülkelerden oluşur?

Şangay Beşlisi Hangi Ülkelerden Oluşmaktadır?

Şangay beşlisi, 1996 tarihinde Çin ülkesinin Şanghay şehrinde 5 ülke tarafından kurulmuş bir AB tarzı kuruldur. Çin, Rusya, Kırgızistan, Kazakistan ve Tacikistan ülkelerinin katılımı ile gerçekleşen Şanghay Beşlisi adını verdikleri bölge ve alan güvenlik adı altında işbirliği yapan ülkelerden oluşmaktadır. Bu Şangay Beşlisi ilerleyen zamanlarda ülke alımları yaparak Şangay İşbirliği Örgütü olarak adını değiştirmiştir.

2001 tarihinde Özbekistan ülkesi de Şangay Beşlisine katılarak üye sayısı arttırmış ve kurulun ismini değişmesine neden olmuştur. ŞİÖ olarak kısaltılan Şanghay İşbirliği Örgütü Özbekistan ülkesinden sonra değişmiştir. Bilhassa 2000’li senelerinden sonra, Amerika’nın kendi alanındaki askeri gücüne karşı tutum sunmaktadır. Kurulda bulunan ülkelerin başbakanlarının söyledikleri açıklamalar, kendi alanlarında askeri güç ve güvenlik seviyesini arttırmakla beraber tek kutba sahip dünya düzenine karşı bir seçenek olmak için kurulmuş ve güçlenmiştir. Türkiye ise AB’den beklediğini alamamış ve girememiş olduğundan dolayı geçen senelerde Şangay İşbirliğine dinleyici olarak katılmıştır.

Şuan 6 ülke bulunsa da son güncel oturumda diyalog ortağı olarak gözlemci gelen Hindistan ve Pakistan ülkeleri de Şangay İşbirliğine katılmak için başvuruda bulunmuşlardır. Bunun yanı sıra gözlemci olarak gelen Türkiye’nin yanı sıra Ermenistan, Kamboçya, Azerbaycan, Nepal ve Sri Lanka da diyalog ortağı olarak görüşmede bulunmuş ve katılmak isteyen ülkeler arasında bulunmaktadırlar.

Şangay Beşlisinin Kuruluş Amacı Nedir?

Devletlerarasında bir dernek olan Şangay İşbirliği bünyesinde Çin ve Rusya’nın Asya kıtası üzerinde dış güçlere karşı güvenlik seviyesini arttırmak üzere işbirliği yapmak amacıyla kurulmuştur. Şangay İşbirliği kurucuları Orta Asya’da meydana gelen İslamcı örgütlerin ticaret ve uyuşturucu örgütlerinden korunmak ve korumak amacıyla kurulduğu belirtildi. Şangay İşbirliği Örgüt mensupları, bu tür olaylara karşı aralarında bilgi paylaşıyor ve özel askeri tatbikat düzenliyorlar. Ülkeler arası suçluları ise aralarında iadeleri yaparak kaçak vs. gibi durumlarında anında müdahale edip yardımlaşıyorlar. Bunun yanı sıra askeri ittifak amacı olmayan bu örgütün amacı Çin ve Rusya’nın Orta Asya’ya karşı siyasi kontrol etmek için kullanmaktadır. Amaç bu şekilde olarak söylense de ABD, Rusya ve Çin’in kendilerine karşı siyasi ve askeri konuda üstün olup savaş açabileceği yönünde iddiaları bulunmaktadır.

Avrupa Birliği ile Şangay İşbirliği Arasındaki Farkı Nedir?

• Avrupa Birliği, devletler esas yapıyken Şangay İşbirliği’nde ise işbirliği için kurulmuş devletlerarası bir özellik taşımaktadır.
• Avrupa Birliği’nin politika, ekonomi, insan hakları ve güvenlik hakkında zorunlu bir istihbaratı, bulunurken Şangay Birliği’nde bulunmamaktadır.
• Üye olan devletlerden politikacıların temsil ediği ve kararname gücü mevcut olan bir kurulu, marşı, mahkemesi ve tüm üye devletlerinin bayraklarını barındıran bir bayrak kullanırken Şangay Birliği’nde bu yoktur.
• Avrupa Birliği’nin üyeleri içerisinde gelir, kişi ve ticaretlerin serbest dolaşımı mevcut olurken Şangay İşbirliği’nde bu unsurlar bulunmamaktadır.
• Avrupa Birliği, öteki devletler ile serbest bir şekilde dolaşıp ticaret anlaşması yaparken Şangay İşbirliği mensupları bırak diğer ülkeleri kendi arasında bile anlaşma yapmamaktadır.

Gibi daha birçok fark bulunurken AB tüm Avrupa ülkelerini kapsarken Şangay Birliği sadece Orta Asya’yı kaplayan küçük bir örgüttür. Bu yazımızda Şangay beşlisi üyeleri kimlerdir, kimlerden hangi ülkelerden oluşur, Türkiye Şangay Beşlisi’ne üye mi gibi konularda detaylı bilgiler verdik. Konu hakkında soru, sorun ya da görüşlerinizi yorum bölümümüzden dile getirebilirsiniz.

DİĞER ŞANGAY BEŞLİSİ HABERLERİNİ ÖNCE SİZE GÖNDERELİM!

Devlette.com, şangay beşlisi konusunda tüm yeni haberleri ve duyuruları çok yakından anlık olarak takip etmektedir ve bu bildiriler ilk olarak bu sitede yayınlanmaktadır. Bu nedenle devlette.com'un yayınladığı haberleri takip etmeniz ve hızlı adım atmanız yararınıza olacaktır. Devlette.com'dan yapılan şangay beşlisi duyurularını ve haberlerini en önce siz almak istiyorsanız aşağıdaki kanallardan bize abone olabilirsiniz.