Rüçhan Hakkı Nedir, Ne Demektir?

Rüçhan hakkı, bir şirketin haklarından yararlanabilen eski hissedarların gelecek hisselerden ya da yeni paylardan öncelikli olarak hak almaya denmektedir. Hukuki terim anlamı olarak bir mülkün sıra konusunda özünün ardından çıkagelen hak için üstünlük tanımasına rüçhan hakkı denir. Bedelli sermaye olarak da bilinmektedir.

Var olan hak sahipleri isterlerse rüçhan hakkından yararlanarak yeni paylardan satın alabilmektedir. Bunun yanı sıra öz varlığın tasarrufuna katılmazlarsa rüçhan haklarını rahatlıkla borsalarda satabilmektedir. Rüçhan haklarının ayrıca kullanım süresi olarak minimum 15 gün olmak şartı ile maksimum ise 60 gün şeklindedir.



Rüçhan Hakkı Nasıl Kullanılır? Kullanılmazsa Ne Olur?

Bir firmanın dış yatırımlardan kazandığı yeni kaynaklar sayesinde pay senedi verdikleri anapara türü bedelli olarak anaparayı yükseltmektir. Partnerlerin bedelli anapara arttırmasına birleşme gelirine de rüçhan hakkı denilmektedir.

Firmaların ücretli anapara ekonomisini gösteren belli başlı iki neden yer almaktadır. İlk olarak firmanın çalışma boyutunun artması nedeni ile anapara ihtiyacının da büyümesidir. İkinci neden ise yeni olan mevduatlardan dolayı ödenek gereksiniminin büyümesi nedeni ile mevduatların bir bölümünün ücretli anapara büyümesi ile güven istenmektedir. Ücretli anapara büyümesi gerçekleştiren bu konuda firmaların hem mütemadiyen partnerlerine hem de yeni gelen partnerlerine prim veren ücretten tükettikleri makbuzların primli olan bölümünü listede öz anaparanın sürüm ikramiyesi kayıt edilmelidir.

Rüçhan hakkı bir firma partnerinin yer alan anaparanın hisse ölçeğinde büyüyen paradan da aynı ölçekte hisse alma hakkını elde etmesidir. Bu haktan yararlanabilmek için eski olan pay senetlerinin belirtilen zamanda firmaya olan ibraz ile yapılabilmektedir. Bunun yanı sıra pay olan çekler partnerler dışında bulunan yatırımcı kişilere de satılabilmektedir. Bu konuda rüçhan hakkı ise sınırlanmış bir şekilde olmaktadır.

Rüçhan hakkı bu şekilde firmalara ek bir para desteği kaynağı sunan bir haktır. Bu kaynak genellikle bulunan partnerlerin güven veriyor olmasının yanı sıra kimi an ortakların rüçhan hakkı sınırlandırılarak yeni partnerlere ikramiye şeklinde de yapılabilmektedir. Rüçhan hakkı sayesinde firmaların ekonomi artırımı ile beraber anapara gereksinimleri de yapılır.

Rüçhan hakları minimum 15 ila maksimum 60 gün kullanılmaktadır. Bunun nedeni bazı yatırımcılar, anapara büyümesine girmeyerek zarara uğramaktadır. Bununla birlikte beklentisinin dışında anapara büyümesi ile katılmak zorunda olmaktadır. Bu sebeple yeni hisse alma senetleri otonom bir tarzda, rüçhan hakkı kullanma zamanı içerisinde alınarak satılması hâkimlik benimsenmektedir. Firma, paylaştığı bildiri sayesinde rüçhan hakkı kullanma zamanlarını da bildirirler.

Borsada yer alan paylar ile işlem yapan firmalar nakit olarak anapara büyümesi yapmak için belirttikleri rüçhan hakkı kullanma zamanı içerisinde söz konusu pay çeklerinin için yeni hisse alma senetlerinin alınarak satılması üzerine açılan borsada rüçhan hakkı senet pazarı denmektedir. Rüçhan hakkı senet pazarı içerisinde yapılan işlemler lot kelimesi olarak kullanılmaktadır. Bu demek oluyor ki 1 lot 1 senet yani 1 TL değerinde nominal pay kuponu olarak eşit olmaktadır. Şirketler bir ticari işletmesi olan yetkili bir yere firma tescili başvurusu yapılmış ise bu zamandan sonra altı ay içinde aynı firma için tescil isteğinde bulunan kişiler için rüçhan hakkı sayılmaktadır. Böylelikle rüçhan hakkı sahibi olan bireye aynı damganın bir farklı devletlerde tescilini engelleme fırsatı sunulmuştur. Şayet altı aylık bu zaman içerisinde rüçhan hakkı kullanılmaz ise hak düşer ve geçersiz kalır. Bundan dolayı rüçhan hakkı olan hakkının kullanması daha iyi olacaktır.


DİĞER RÜÇHAN HAKKI HABERLERİNİ ÖNCE SİZE GÖNDERELİM!

Devlette.com, rüçhan hakkı konusunda tüm yeni haberleri ve duyuruları çok yakından anlık olarak takip etmektedir ve bu bildiriler ilk olarak bu sitede yayınlanmaktadır. Bu nedenle devlette.com'un yayınladığı haberleri takip etmeniz ve hızlı adım atmanız yararınıza olacaktır. Devlette.com'dan yapılan rüçhan hakkı duyurularını ve haberlerini en önce siz almak istiyorsanız aşağıdaki kanallardan bize abone olabilirsiniz.