Olağanüstü Hal (OHAL) nedir?

Ülkemiz 15 Temmuz 2016 gecesi bir kalkışmaya, darbe girişimine sahne oldu.  Bunun ardından olağanüstü şekilde toplanan Milli Güvenlik Kurumu (MGK) ve  Bakanlar Kurulu’ndan OHAL yani Olağanüstü Hal kararı çıktı. Peki ama OHAL nedir? OHAL ilan edilirse ne olur? Olağanüstü hal durumu hakkında tüm merak ettiklerinize bu yazımızdan ulaşabilirsiniz.

Olağanüstü Hal Nedir?

OHAL, devletin ve hükümetin normal yetkilerini ve hukuki dayanaklarını kullanarak başa çıkamadığı büyük güçlerin ortaya çıkması durumunda başvurulan olağanüstü idare durumlarından birisidir. Kamu düzenini bozan şiddet olayları, ağır ekonomik bunalım, afetler, tehlikeli salgın hastalıklar gibi durumlarla karşılaşıldığında olağanüstü hal uygulamasına gidilebilmektedir.

1982 Anayasasında olağanüstü idare biçimleri başlıca iki ana başlık altında toplanmıştır. Olağanüstü hallerle sıkıyönetim, seferberlik ve savaş hali. Sıkıyönetim durumunda, askeri güçler ve otoriteler sivil güçlerin yerini aldığı halde, olağanüstü hal uygulamasında yetkiler sivil mercilerin elinde kalmaktadır. Olağanüstü hal uygulaması Bakanlar Kurulu tarafından ülkenin tamamında ya da bir bölümünde toplamda 6 aylık bir süreyi geçmemek üzere alınır.  Bakanlar Kurulu’nda alınmış olan OHAL kararı, TBMM’nin onayına sunulur. TBMM bu kararı onaylamama hakkına sahip olduğu gibi, olağanüstü hal süresini de değiştirebilmektedir. Bakanlar Kurulu isteği üzerine olağanüstü hal idaresi dört ayı aşmamak şartı ile uzatılabilir veya kaldırılabilir.  Olağanüstü hal kararının hangi sebeplerle alındığı, bölgesi ve süresi, Türkiye radyo ve televizyonuyla ve Bakanlar Kurulunca gerekli görülen hallerde diğer araçlarla ilan edilir.

Olağanüstü Hal Ne Kadar Süre İlan Edildi?

Ülkenin bir kısmında ya da tamamında toplamda 6 ayı geçmemek şartı ile OHAL ilan edilebilmektedir. Olağanüstü Hal kararının alınmasının ardından karar TBMM onayına sunulmakta ve TBMM olağanüstü hal süresini değiştirebilmektedir. 15 Temmuz 2016 da Türkiye Cumhuriyeti’nde yasadışı terör örgütleri önderliğinde gerçekleşen darbe girişimi sonrası, ülkenin refah ve huzurunu tekrar eski seviyesine çıkarmak ve ilerletmek adına hükümet, bakanlıklar ve tüm kamu kurumlarında yapılacak personel iyileştirme geliştirme çalışmalarının daha rahat yürütülebilmesi için Başkomutan ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Bakanlar Kurulu’nun ardından yapmış olduğu açıklamada 3 ay süre ile olağanüstü hal ilan etmiştir.

Olağanüstü Hal İlan Edilirse Ne Olur?

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan 3 ay süre ile OHAL kararı alındığını açıkladı.  Peki bu kararın çıkması ile neler değişecek? OHAL uygulaması ile kim hangi haklara sahip olacak?

Olağanüstü hal ilan edilmesi ile beraber güvenlik, asayiş ve kamu düzenini korumak, şiddet olaylarının yaygınlaşmasını önlemek amacı ile 9. Maddede öngörülen tedbirlere ek olarak aşağıda bulunan tedbirler de alınabilmektedir. Yani aşağıda belirtmiş olduğumuz maddeler OHAL ilan edildiği için mümkün olabilecektir.

• Sokaklara çıkışları sınırlamak veya yasaklamak
• Belirli alanlarda veya belirli saatlerde kişilerin dolaşmasını, toplanmasını ve araçların hareketlerini yasaklamak
• Kişilerin; üstünü, araçlarını yada eşyalarını aratmak ve bulunacak suç eşyalarının delil niteliği taşıyanlarına el koymak
• Olağanüstü hal ilan edilen bölgede bulunan kişilerden kimlik belirleyici bir belge taşıma mecburiyeti koymak
• Gazete, dergi, broşür, kitap, el ve duvar ilanı ve benzerlerinin basılmasını, çoğaltılmasını, yayımlanmasını ve dağıtılmasını, bunlardan olağanüstü hal bölgesi dışında basılmış veya çoğaltılmış olanların bölgeye sokulmasını ve dağıtılmasını yasaklamak veya izne bağlamak; basılması ve neşri yasaklanan kitap, dergi, gazete, broşür, afiş ve benzeri matbuayı toplatmak
• Söz, yazı, resim, film, plak, ses ve görüntü gibi her türlü yayımı kontrol etmek ve gerekirse yasaklamak
• Hassasiyet taşıyan kamuya veya kişilere ait kuruluşlara ve bankalara, kendi iç güvenliklerini sağlamak için özel koruma tedbirleri aldırmak veya bunların artırılmasını istemek
• Her türlü sahne oyununu ya da filmi denetlemek ve gerektiğinde durdurmak, yasaklamak
• Ruhsatları bulunsa bile her çeşit silahın taşınmasını ve naklini yasaklamak
• Her türlü cephaneler, bombalar, tahrip maddeleri, patlayıcı maddeler, radyoaktif maddeler veya yakıcı, aşındırıcı, yaralayıcı eczalar veya diğer her türlü zehirler ve boğucu gazlar veya benzeri maddelerin bulundurulmasını, hazırlanmasını, yapılmasını veya naklini izne bağlamak veya yasaklamak ve bunlar ile bunların hazırlanmasına veya yapılmasına yarayan eşya, alet veya araçların teslimini istemek veya toplatmak
• Kamu düzenini bozabileceği düşünülen kişilerin bölgeye girişlerini yasaklamak
• Bölge dahilinde güvenliklerinin sağlanması gerekli görülen tesis veya teşekküllerin bulunduğu alanlara giriş ve çıkışı düzenlemek, kayıtlamak veya yasaklamak
• Kapalı ve açık yerlerde yapılacak toplantı ve gösteri yürüyüşlerini yasaklamak, ertelemek, izne bağlamak veya toplantı ve gösteri yürüyüşlerinin yapılacağı yer ve zamanı tayin, tespit ve tahsis etmek, izne bağladığı her türlü toplantıyı izletmek, gözetim altında tutmak veya gerekiyorsa dağıtmak
• İşçinin isteği, ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller, sağlık sebepleri, normal emeklilik ve belirli süresinin bitişi nedeniyle hizmet aktinin sona ermesi veya feshi dışında kalan hallerde işçi çıkartmalarını işverenin de durumunu dikkate alarak üç aylık bir süreyi aşmamak kaydıyla izne bağlamak veya ertelemek
• Dernek faaliyetlerini; her dernek hakkında ayrı karar almak ve üç ayı geçmemek kaydıyla durdurmak

Olağanüstü hal durumunda kanun kurumları arasındaki iletişim başkanlık tarafından veya başkanın görevlendireceği bakanlıkça sağlanmaktadır. Bu sebepten dolayı Olağanüstü hal ilanına yol açan konuyla ilgili bakanlıkların temsilcilerinden teşekkül eden bir Olağanüstü Hal Koordinasyon Kurulu meydana getirilir.  Olağanüstü hal uygulamasında görev ve yetki bölge veya il valiliklerinde bulunmaktadır. Bir bölge valisine bağlı birden çok ilde olağanüstü hal ilan edilmişse bölge valisi yetkili ve sorumludur.

1983 tarih ve 2935 sayılı Olağanüstü Hal Kanunu’nun 8. Maddesine göre afet veya salgın hastalıklardan dolayı olağanüstü hal ilan edilmiş bölgelerde valiler ve kaymakamlar 18 ila 60 yaşları arasındaki erkekler için çalışma yükümlülüğü, gerekirse de para ve mal yükümlülüğü koyabilmektedirler. Ağır ekonomik bunalım sebep gösterilerek OHAL ilan edilmiş ise, Bakanlar Kurulu kanun hükmünde kararnamelerle ekonomi ve çalışma düzeniyle ilgili her türlü tedbiri alabilir, yükümlülükler koyabilir. Şiddet hareketleri sebebiyle ilan edilen olağanüstü hal durumunda idari organlar sıkıyönetim komutanınınkine benzer geniş yetkiler kullanır. Olağanüstü hal boyunca Cumhurbaşkanının başkanlığında toplanan Bakanlar Kurulu, olağanüstü halin gerekli kıldığı konularda Kanun Hükmünde Kararname çıkarabilir. Bu Kanun Hükmünde Kararnamelere karşı dava açılamaz.

Olağanüstü Hal Durumunda Uygulanacak İdari Para Cezaları İçin TIKLAYIN

DİĞER OHAL HABERLERİNİ ÖNCE SİZE GÖNDERELİM!

Devlette.com, ohal konusunda tüm yeni haberleri ve duyuruları çok yakından anlık olarak takip etmektedir ve bu bildiriler ilk olarak bu sitede yayınlanmaktadır. Bu nedenle devlette.com'un yayınladığı haberleri takip etmeniz ve hızlı adım atmanız yararınıza olacaktır. Devlette.com'dan yapılan ohal duyurularını ve haberlerini en önce siz almak istiyorsanız aşağıdaki kanallardan bize abone olabilirsiniz.