Kayıt Dışı / Sigortasız İşçi Çalıştırma Cezası

Bir işçinin sigortası, Sosyal Güvenlik Kurumu’na Sigortalı İşe Giriş Bildirgesi verilerek başlatılmaktadır. SGK’na her ay verilen Aylık Prim ve Hizmet Belgesinde de işçinin o ay içerisindeki toplam çalışma gün sayısı ve kendisine yapılan brüt ödemeler toplamı yani prime esas kazancı gösterilmek suretiyle de işçinin sigortası devam ettirilir. İşçi bahsi geçen işten ayrıldığından yani hizmet akdi sonlandığında da işçinin sigorta çıkış tarihi verilmektedir. Bu işlem de yine Sosyal Güvenlik Kurumu’na Sigortalı İşten Ayrılış Bildirgesi, Aylık Prim ve Hizmet Belgesinde işçinin işten ayrılma sebebi ve işten çıkış tarihi gösterilerek yapılmaktadır.

Bu sebepten dolayı;

• İşe başlamış olmasına karşın Sigortalı İşe Giriş Bildirgesi verilmemiş olan işçi,
• Sigortalı İşe Giriş Bildirgesi verilerek sigortası başlatılmış ancak çalışmaya devam ettiği halde sigorta çıkışı verilmiş olan işçi,

Sigortasız çalışan yani kayıt dışı çalıştırılan işçi sayılmaktadır.

Başka bir kayıt dışı işçi çalıştırma, sigortasız işçi çalıştırma şekli de iş giriş bildirgesi sorunsuz verilmiş kişinin, ücretsiz izin yada rapor kullanmadığı işyerinde çalışmaya devam ettiği halde, Sosyal Güvenlik Kurumu’na verilen aylık prim ve hizmet belgesinde sigortalının ay içerisindeki çalıştığı gün sayısının eksik yada 0 gün gösterilmesi durumudur. Bu durum sigortasız işçi çalıştırma olarak geçmese de, eksik sigorta bildirilmiş, sigortası eksik yatırılmış yada hiç yatırılmamış olan işçidir.

Öncelikle Sigortanızın düzgün olarak yatırılıp yatırılmadığını öğrenmek için TIKLAYIN

Çalışan İşçinin Emekli yada Başka Bir Yerde Sigortalı Olması Durumu

Çalışan işçinin emekli olması yada başka bir yerde sigortalı olarak çalışıyor olması bu kişiyi çalışan olarak Sosyal Güvenlik Kurumu’na bildirme zorunluluğunu ortadan kaldırmamaktadır. İşveren her iki durumda da çalışanının sigorta primlerini ödemekle yükümlüdür. Aynı şekilde isteğe bağlı sigortalı olması yada tarım sigortalı olması da bu zorunluluğu ortadan kaldırmaz. Sadece aynı işverene ait başka bir şirkette çalışıyorsa, diğer işyerinde de çalıştığı için işveren o işçiyi tekrar sigortalı olarak bildirmek zorunda değildir.

İşçinin Sigorta Girişinin Yapılması ( Sigortalı İş Giriş Bildirgesinin Verilmesi ) Gereken Süre

5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’na göre deneme süresi de dahil olmak üzere işçinin işyerinde işe başladığı andan itibaren Sosyal Güvenlik Kurumu’na bildiriminin yapılmış ve sigortasının başlatışmış olması gerekmektedir. Bu işlemi yazımızın başında da belirttiğimiz gibi “Sigortalı İşe Giriş Bildirgesi” verilerek yapılmaktadır. Bazı durumlar hariç sigortalı işe giriş bildirgesinin işçi işyerinde işe başlamadan en geç bir gün önce verilmesi gerekmektedir. Şayet işçinin işe başladığı gün resmi tatil günü ise işe giriş bildirgesi ilk iş günü verilebilmektedir.

İşe giriş bildirgesinin sigortalı işe başlamadan bir gün önce verilmesi gerektiğini belirttik. Ancak istisnai durumlar söz konusu. Bunlar;

• İnşaat, balıkçılık ve tarım işyerlerinde hizmet akdiyle işe başlatılacak sigortalılar için en geç çalışmaya başlatıldığı gün,
• Yabancı ülkelere sefer yapan ulaştırma araçlarına sefer esnasında işe alınan sigortalıların çalışmaya başladıkları tarihten itibaren en geç bir ay süre içerisinde,
• SGK’na ilk defa işyeri bildirgesi veren işyerlerinde, sigortalı çalıştırılmaya başlanılan tarihten itibaren bir ay içinde işe alınacak işçilerin sigortalı işe giriş bildirgesinin en geç işyerinin tescil tarihinden itibaren bir ay içinde,
• Kamu idarelerince istihdam edilen 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununa göre işsizlik sigortasına tabi olmayan sözleşmeli personel ile kamu idarelerince yurt dışı görevde çalışmak üzere işe alınanların, çalışmaya başladıkları tarihten itibaren bir ay içerisinde,
• İlk işyerindeki çalışmasına ait sigortalı işe giriş bildirgesi Sosyal Güvenlik Kurumu verilerek, tescil işlemi yapılmış olan sigortalının, naklen ve hizmet akdi sona ermeden aynı işverenin aynı ya da başka ünitede tescil edilmiş diğer işyerinde çalışmaya başlaması veya işyerinin aynı il içinde başka bir ünitenin görev bölgesine nakledilmesi hâlinde yeni işyeri numarası üzerinden yapılan sigortalı işe giriş bildirgesinin yasal süresi dışında,

Kanunda belirtilen sürede Kuruma bildirilme imkânı olmamakla birlikte;

• Maliye Bakanlığı vizesine bağlı olarak kamu idarelerinde çalışacak sigortalılar için vize işleminin gerçekleştirildiğine ilişkin yazının, ilgili kamu idaresine intikal ettiği günü izleyen ikinci iş günü sonuna kadar,
• 4046 sayılı Özelleştirme Kanunu uyarınca özelleştirilen işyerlerinden diğer kamu kurum ve kuruluşlarına naklen atanan sözleşmeli veya kapsam dışı personelin nakledildikleri kamu idarelerinde işe başladıkları tarihi takip eden ikinci iş günü sonuna kadar,

verilen sigortalı işe giriş bildirgeleri süresinde Sosyal Güvenlik Kurumuna verilmiş, yani işçinin sigortalı bildirimi süresinde yapılmış sayılır.

Kayıt Dışı / Sigortasız İşçi Çalıştırmanın Cezası

Sigortasız işçi çalıştıran işverene uygulanan cezalar ve yaptırımlar bulunmaktadırlar. Bunlar;

• İşçinin hastalanması, iş kazası geçirmesi veya meslek hastalığına yakalanması halinde Sosyal Güvenlik Kurumunun karşılaştığı maliyet bedelinin işverenden tahsil edilmesi,
• İlgili bildirge ve belgelerin süresinde verilmemiş olması, denetmen veya müfettiş tarafından inceleme yapılması halinde kayıt geçersizliği veya kayıt ibraz etmeme nedeniyle idari para cezası uygulanması,
• İşverenin bir yıl süreyle teşvikten yararlandırılmaması,
• Sigortasız çalıştırılan süreye ait sigorta primlerinin işverenden gecikme zammı ve cezası (faizi) ile birlikte tahsil edilmesi,

şeklinde sigortasız işçi çalıştırma cezaları ve yaptırımları uygulanmaktadır.

Kayıt Dışı / Sigortasız İşçi Çalıştırmanın Cezası Ne Kadar?

Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından idari para cezası uygulanacak durumlar 5510 sayılı Kanun kapsamında belirlenmiştir. Sigortasız işçi çalıştırdığı, yani kayıt dışı işçi çalıştırdığı tespit edilen işyerine uygulanacak olan para cezası miktarı, işyerinin tescilinin bulunup bulunmadığına ve işçinin sigortasız olarak çalıştırıldığı toplam süreye göre değişiklik göstermektedir. Aşağıda belirttiğimiz idari para cezası tutarı ile ilgili olarak, bildirge ve belgenin verilmesi için öngörülen sürenin aşıldığı ve ilgili bildirge ve belgenin verilmediğinin kurumca tespit edildiği varsayılmıştır.

Söz konusu 102 nci madde uyarınca sigortasız işçi çalıştırdığı tespit edilen ve ilgili bildirge – belgelerin verilme süresini geçirmiş olan işverene,

1. İşyeri tescilsiz ise İşyeri Bildirgesi verilmemesinden dolayı,
2. Sigortalı İşe Giriş Bildirgesi verilmemesinden dolayı,
3. Aylık Prim ve Hizmet Belgesi verilmemesinden dolayı,
4. Sosyal Güvenlik Kurumu denetmenleri veya müfettişleri tarafından inceleme yapılması halinde kayıt geçersizliği veya kayıt ibraz etmemeden dolayı,

idari para cezası uygulanır. Ayrıca işçinin sigortasız olarak çalıştırıldığı süre boyunca vermesi gerektiği primler, uygulanacak olan cezalar ve faizleri ile işverenden tahsis edilir.

1 yıl için ve 1 sigortasızı baz alıyoruz .Eğer sigortasız sayısı artarsa aşağıdaki tabloya sadece işe giriş bildirgesi cezası eklenir. Ayrıca sigortasız çalışanların çalışma süreleri artttıkça ücret bordrosu ve defter kayıt belgelerinin geçersizliğine bağlı cezalar üst sınıra kadar artar.

1. Bilanço esasına göre defter tutmakla yükümlü olanlara sigortasız işçi çalıştırdığından dolayı (1yıl için 1sigortalı) 38 asgari Ücret ceza verilir.
2. Diğer defterleri tutmakla yükümlü olanlara sigortasız işçi çalıştırdığından dolayı (1 yıl için 1 sigortalı ) 32 asgari Ücret ceza verilir.
3. Defter tutmakla yükümlü olmayanlara sigortasız işçi çalıştırdığından dolayı (1 yıl için 1 sigortalı ) 29 asgari Ücret ceza verilir.

İdari para cezası tablosu aşağıdaki gibidir.

Üst sınırı olan idari para cezalarında aşağıdaki tablo esas alınır.

Sigortasız işçi çalıştırıldığı mahkeme kararıyla tespit edilmiş ise

Mahkeme Kararı sonucu sigortalıya hizmet verilmiş ise veya diğer Kamu kuruluşlar denetim elemanlarınca tespit yapılmış ise bankalar, döner sermayeli kuruluşlar, kamu idareleri ile kanunla kurulan kurum ve kuruluşlardan alınan bilgi ve belgelerden sigortasız çalıştığı SGK ya bildirilmiş ise ödeyeceğiniz cezalar. 1 yıl için ve 1 sigortasızı baz alıyoruz .Eğer sigortasız sayısı artarsa aşağıdaki tabloya sadece işe giriş bildirgesi cezası eklenir. Diğer cezalar sabit kalır. (Buradaki fark işyeri kayıt ve belgeleri incelenmemiş ise )

1. Bilânço esasına göre defter tutmakla yükümlü olanlara (1 yıl için 1 sigortalı ) : 26 asgari Ücret
2. Diğer defterleri tutmakla yükümlü olanlara (1 yıl için 1 sigortalı ) 26 asgari Ücret
3. Defter tutmakla yükümlü olmayanlar (1 yıl için 1 sigortalı ) 26 asgari Ücret

Sigortasız işçi çalıştırdığınızı kendiniz beyan edip gerekli belgeleri kendiniz verirseniz

Kendiniz sigortasız işçiye ait bildirimi yapmış iseniz ödeyeceğiniz cezalar (İşyeri kayıtlarınız SGK Müfettişleri ve Kontrol Memurlarınca incelenirse ücret bordrosu ve Yasal defter kayıt geçersizliğine bağlı cezalar eklenir..)1 yıl için ve 1 sigortasızı baz alıyoruz .Eğer sigortasız sayısı artarsa aşağıdaki tabloya sadece işe giriş bildirgesi ve aylık prim hizmet belgesi cezaları eklenir. Diğer cezalar sabit kalır.

1. Bilânço esasına göre defter tutmakla yükümlü olanlara (1 yıl için 1 sigortalı ) : 2,167 asgari Ücret
2. Diğer defterleri tutmakla yükümlü olanlara (1 yıl için 1 sigortalı ) 2,167 asgari Ücret
3. Defter tutmakla yükümlü olmayanlar (1 yıl için 1 sigortalı ) 2,167 asgari Ücret

İdari Para cezası tablosu

Mahkeme kararına, Kurumun denetim ve kontrol ile görevlendirilmiş memurlarınca yapılan tespitler veya diğer kamu idarelerinin denetim elemanlarınca kendi mevzuatları gereğince yapacakları soruşturma, denetim ve incelemelere ya da kamu idarelerinden alınan belgelere istinaden düzenlenenler hariç olmak üzere, bildirgenin yasal süresi geçtikten sonra ilgililerce kendiliklerinden verilmesi halinde, işe giriş bildirgesine bağlı cezalar üçte iki oranında uygulanır

• Aylık Prim Hizmet Belgesinin asıl olması halinde aylık asgari ücretin iki katını geçmemek kaydıyla belgede kayıtlı sigortalı sayısı başına, aylık asgari ücretin beşte biri tutarında idari para cezası uygulanır.
• Aylık Prim Hizmet Belgesinin ek olması halinde, aylık asgari ücretin iki katını geçmemek kaydıyla her bir ek belgede kayıtlı sigortalı sayısı başına, aylık asgari ücretin sekizde biri tutarında idari para cezası uygulanır.

Sigortasız işçi çalıştırmakla ayrıca aşağıdaki yaptırımlarla da maruz kalırsınız.

Primleri ve gecikme cezalarını ödersiniz. Teşviklerden yararlanamazsınız .İş kazası meslek hastalığı hastalıkla ilgili masrafları ödersiniz.İş kazası ve meslek hastalığından dolayı bağlanacak gelirleri de ödersiniz ki bu gelirler çok yüksek meblağlar tutmaktadır.

İdari para cezaları ilgiliye tebliğ ile tahakkuk eder. Tebliğ tarihinden itibaren onbeş gün içinde Kuruma ya da Kurumun ilgili hesaplarına yatırılır veya aynı süre içinde Kuruma itiraz edilebilir. İtiraz takibi durdurur. Kurumca itirazı reddedilenler, kararın kendilerine tebliğ tarihinden itibaren otuz gün içinde yetkili idare mahkemesine başvurabilirler. Bu süre içinde başvurunun yapılmamış olması halinde, idari para cezası kesinleşir.

İdari para cezalarının, Kuruma itiraz edilmeden veya yargı yoluna başvurulmadan önce tebliğ tarihinden itibaren onbeş gün içinde peşin ödenmesi halinde, bunun dörtte üçü tahsil edilir. Peşin ödeme idari para cezasına karşı yargı yoluna başvurma hakkını etkilemez. Ancak Kurumca veya mahkemece Kurum lehine karar verilmesi halinde, daha önce tahsil edilmemiş olan dörtte birlik ceza tutarı, 89 uncu maddenin ikinci fıkrası hükmü de dikkate alınarak tahsil edilir.

Mahkemeye başvurulması idari para cezasının takip ve tahsilini durdurmaz. Tebliğ tarihinden itibaren onbeş gün içinde ödenmeyen idari para cezaları, 89 uncu madde hükmü gereğince hesaplanacak gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte tahsil edilir.

İdari para cezaları on yıllık zaman aşımı süresine tabidir. Zaman aşımı süresi, fiilin işlendiği tarihten itibaren başlar.

İdari para cezaları hakkında, bu Kanun ve 16/5/2006 tarihli ve 5502 sayılı Sosyal Güvenlik Kurumu Kanununda hüküm bulunmayan hallerde 30/3/2005 tarihli ve 5326 sayılı Kabahatler Kanunu hükümleri uygulanır.

Sigortasız / Kayıt Dışı İşçi Çalıştıranlar Nereye, Nasıl Şikayet Edilir?

Sosyal Güvenlik Kurumu, E-Devlet yada İŞKUR ile ilgili tüm soru, sorun yada şikayetlerinizi dile getirmek için geçtiğimiz senelerde Alo 170 SGK canlı destek hattı hayata geçirildi. İster telefonla arayarak isterseniz de aşağıda vermiş olduğumuz bağlantıdan kolaylıkla çalışma saatleri içerisinde şikayetlerinizi dile getirebilirsiniz. İlgili bağlantıya tıkladıktan sonra sigortasız işçi çalıştırma şikayeti için ad, soyad, TC kimlik numarası gibi bilgiler doğru girilerek konu kısmından da SGK İhbar seçeneği seçilir ve canlı destek hattında bulunan görevliye şikayetiniz dile getirilir. Bu sayede kayıt dışı işçi çalıştıran şahsı kolaylıkla şikayet edebilirsiniz.

SGK Alo 170 Şikayet Hattına Ulaşmak İçin TIKLAYIN

Bu yazımızda sigortasız işçi ne yapmalı, sigortasız işçi çalıştırma cezası, sigortasız işçi ne kadar para alır, kayıt dışı işçi çalıştırma cezası, sigortasız işçi nereye şikayet edilir, sigortasız işçi çalıştıran nereye şikayet edilir, nasıl şikayet edilir, sigortasız işçi çalıştırma internetten şikayet, sigortasız işçi çalıştırma ihbarı, kayıt dışı işçi ihbar hattı gibi konulara değindik. Konu hakkında soru, sorun yada görüşlerinizi yorum bölümünden dile getirebilirsiniz.

DİĞER İŞ ve İŞÇİ HAKLARI HABERLERİNİ ÖNCE SİZE GÖNDERELİM!

Devlette.com, iş ve işçi hakları konusunda tüm yeni haberleri ve duyuruları çok yakından anlık olarak takip etmektedir ve bu bildiriler ilk olarak bu sitede yayınlanmaktadır. Bu nedenle devlette.com'un yayınladığı haberleri takip etmeniz ve hızlı adım atmanız yararınıza olacaktır. Devlette.com'dan yapılan iş ve işçi hakları duyurularını ve haberlerini en önce siz almak istiyorsanız aşağıdaki kanallardan bize abone olabilirsiniz.