Glüten nedir, ne demektir?

Glüten, unlarda bulunan nişasta alındığı zaman geride yer alan yapışkan madde katı olan cisimlerin parça parça olanlarını birbirlerine birleştirip yapıştıran maddeye denmektedir. Glüten protein grupları arasında yer alsa da fazla kullanım sonucu zarar verebilmektedir. Buğdayın içinde bulunan ve unun öz değerleri içinde yer alan protein grubuna verilen isme Glüten denmektedir.

Glüten kısacası ekmek yapım sırasında meydana gelen hamurun yapışkan ince yapısını meydana getiren hamurun güçlü olmasını sağlayan proteine denmektedir. Ne kadar zararlı dense de glütensiz hiçbir zaman ekmekler kabarmamakta ya da mayalanmamaktadır. Bunun yanı sıra glüten proteini elastik protein grubuna girmektedir. Buradaki elastik denmesinin sebebi, proteinlerin birbirlerine bağlanmasından ve esnek yapılı olmasından dolayı denmektedir. Bu örneği örümcek ağları ile aynı şekilde düşünebilirsiniz. Su ile karışan glüten aynı şekilde ıslandıkça yapışkanlığı ve esnekliği ona göre artmaktadır.



Özellikle fırıncıların çok fazlaca kullandığı glütenler sayesinde ekmekler alabiliyoruz. Fırıncılar için glüten tamamen ekmekler için kullanılan iskelet gibidir. Glüten sayesinde ekmekler hem yumuşak hem de çiğneme özelliği verir. Bundan dolayı fırıncılar için glüten çok önemlidir.

Glüten hangi yiyeceklerde bulunur, nelerde var?

Glüten tüketmek bazılarına göre yararlı ve bazılarına göre zararlıdır. Bu bireyler patates, esmek pirinç ve mısır unu tüketerek yararlanabilirler. Bunun dışında glüten içeren besinler şu şekilde maddeler halinde yazabiliriz.

  • Ekmek ve buğday ile yapılmış bütün tahıllarda glüten bulunmaktadır. Çünkü hamurun kabarması için glüten kullanılır.
  • Bulgur
  • Makarna
  • Pasta
  • Kek
  • Şehriye
  • Poğaça (aynı şekilde kabarması ve çiğnenebilmesi için glüten kullanılmıştır.)
  • Kuskus
  • Bisküvi
  • Donuts
  • Mantı
  • Krep
  • Burger ekmekleri
  • Galeta unu ve galeta
  • Puding
  • Ketçap
  • Erişte
  • Pizza
  • Simit
  • Külah
  • İrmik
  • Tarhana
  • Kraker
  • Çikolata
  • Hazır salça ve ürünleri
  • Sosis, sucuk ve salam gibi et ürünleri
  • Krema ve sosları

Şeklinde daha birçok hamur ve tahıl içeren ürünlerde glüten bulunmaktadır. Peki glüten şişmanlatır mı, şekeri yükseltir mi?

Glütenin zararları ve faydaları nelerdir?

Glüten, domuz derisinden elde edilen hayvansal jelatin olan Gliadin ürününü alternatifi olarak kullanılmaktadır. Çok fazla yararı olmasa da fazla kullanıldığı zaman zararı bulunmaktadır. Özellikle bunun zararını çölyak hastaları yaşamaktadır. Faydaları ve zararlarından maddeler halinden bahsedelim.

  • Glüten kullanmak insanlarda şişkinlik, gaz, kabızlık gibi çeşitli rahatsızlıkların görülmesini sağlamaktadır.
  • Çölyak hastaları glüten kullandıkları zaman alerjisi olan glütenden ötürü ince bağırsaklarında tahripler meydana gelmektedir. Bu da çölyak hastası bir bireyin özellikle karın bölgesinde şiddetli ağrılar yaşamasına neden olur.
  • Sadece glüten tüketenler diğer alması gereken vitamin gibi besinleri almaz ise baş ağrısı, kaşınma, alerji, deride renk değişikliği, yanma, kemik ağrısı, halsizlik, demir eksikliği gibi çeşitli rahatsızlıklara yakalanır.
  • Ülkemiz başta olmak üzere dünya üzerinden milyonlarca kişinin alerjisi bulunmaktadır. Bu bilinen ve bilinmeyen alerjileri tetikleyen glüten bu kişiler için daha fazla zararlıdır.

Bu gibi daha birçok zararlı sonuçlar çıkabilmektedir. Özellikle hamur işlerini seven bir millet olarak glütensiz yaşamak zor olsa da çeşitli gıda firmaları glütensiz birçok ürün çıkarmaya yeni yeni başlamıştır. Bu anlamda belki yardımcı olacaklardır. Ancak aşırı kaçan glüten içeren yiyeceklerden uzak durmak herkes için daha sağlıklı olacaktır. Bu yazımızda glüten nedir konusunda detaylı bilgiler sunduk. Konu hakkında soru, sorun ya da görüşlerinizi yorum bölümümüzden dile getirebilirsiniz.


DİĞER GLÜTEN HABERLERİNİ ÖNCE SİZE GÖNDERELİM!

Devlette.com, glüten konusunda tüm yeni haberleri ve duyuruları çok yakından anlık olarak takip etmektedir ve bu bildiriler ilk olarak bu sitede yayınlanmaktadır. Bu nedenle devlette.com'un yayınladığı haberleri takip etmeniz ve hızlı adım atmanız yararınıza olacaktır. Devlette.com'dan yapılan glüten duyurularını ve haberlerini en önce siz almak istiyorsanız aşağıdaki kanallardan bize abone olabilirsiniz.